Ochrona zabytków 2026 - program MKiDN
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosił program „Ochrona zabytków 2026”.
Celem programu jest zachowanie materialnego dziedzictwa kulturowego, realizowane poprzez konserwację i rewaloryzację zabytków nieruchomych i ruchomych oraz ich udostępnianie na cele publiczne.
Kluczowa dla programu jest realizacja przez finansowane zadania jednego ze wskazanych niżej celów wiodących:
- Ochrona zabytku wpisanego do rejestru zabytków.
- Ochrona zabytku wpisanego do rejestru zabytków i na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
- Ochrona zabytku wpisanego do rejestru zabytków, uznanego za Pomnik Historii.
- Ochrona zabytku, wpisanego do rejestru zabytków, który uległ uszkodzeniu w wyniku powodzi.
Kluczowa dla programu są zadania prowadzące do zabezpieczenia, zachowania i utrwalenia substancji zabytku, w ramach programu środki finansowe ministra nie mogą zaś uzyskać projekty zakładające adaptację, przebudowę obiektów zabytkowych lub ich znaczącą rekonstrukcję. Duży nacisk kładziony będzie na dofinansowanie prac przy obiektach najbardziej zagrożonych oraz zabytkach najcenniejszych – wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO, uznanych za Pomniki Historii oraz tych, posiadających wyjątkową wartość historyczną, artystyczną lub naukową. Istotnym celem programu jest również zwrócenie uwagi na obiekty, mające szczególne znaczenie dla dziedzictwa kulturowego – zarówno w kontekście ogólnoświatowym, jak lokalnym, gdzie pełnią ważną rolę nośnika historii i tradycji.
W ramach programu można ubiegać się o środki finansowe ministra na dofinansowanie następujących rodzajów zadań:
- prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków - planowane do przeprowadzenia w roku udzielenia dotacji;
- Wykonanie projektu budowlanego, opracowanie programu prac konserwatorskich, sporządzenie ekspertyz technicznych i konserwatorskich wraz z dokumentacją i niezbędnymi badaniami konserwatorskimi w zakresie koniecznym do przeprowadzenia prac przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, których konieczność wykonania powstała w wyniku powodzi;
- refundacja prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków przeprowadzonych w okresie 3 lat poprzedzających rok złożenia wniosku, co jest możliwe po wykonaniu wszystkich prac lub robót określonych w pozwoleniu wydanym przez wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Do programu nie kwalifikują się zadania, które są współfinansowane ze środków europejskich.
W ramach programu przewiduje się przeprowadzenie następujących naborów:
- Ochrona zabytków nieruchomych i ruchomych 2026 – prace planowane – nabór do 5 listopada 2025 r.
- Ochrona zabytków nieruchomych i ruchomych 2026 – refundacje – nabór do 31 marca 2026 r.
Realizacja zadania odbywa się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wnioski mogą składać podmioty posiadające siedzibę, zakład lub oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
- osoby fizyczne,
- jednostki samorządu terytorialnego,
- lub inne jednostki organizacyjne
będące właścicielem lub posiadaczem zabytku wpisanego do rejestru albo posiadające taki zabytek w trwałym zarządzie.
Jeden wnioskodawca może złożyć maksymalnie 2 wnioski w programie.
Na program przeznaczono łącznie 201 625 000 zł, zgodnie z następującym podziałem:
- limit wydatków w etapie konkursowym: 171 381 250 zł
- limit wydatków z rezerwy ministra: 30 243 750 zł.
Maksymalny udział środków MKiDN w budżecie zadania wynosi do 50% (w określonych przypadkach do 100%). Wnioskowana kwota wsparcia wynosi od 25 000 zł do 5 000 000 zł.
Informacje telefoniczne dotyczące regulaminu programu udzielane są w godzinach 10.00-13.00 pod nr telefonów:
- Zuzanna Maj - tel.: 882-438-607, e-mail: zmaj1@kultura.gov.pl
- Joanna Narkiewicz-Siwek - tel.: 22 21 21 133, e-mail: jsiwek@kultura.gov.pl
- Katarzyna Kapitan-Judka - tel.: 882-438-608, e-mail: kkapitan@kultura.gov.pl
- Piotr Szkiłądź - tel.: 532-398-513, e-mail: pszkiladz@kultura.gov.pl
- Edyta Łancuncewicz-Mazurkiewicz - tel.: 22 21 21 114, e-mail: elancuncewicz@kultura.gov.pl
- Bartosz Dudek - tel.: 22 21 21 119, e-mail: bdudek@kultura.gov.pl
- Aneta Bucholc-Salińska - tel.: 22 21 21 137, e-mail: asalinska@kultura.gov.pl
Szczegółowe informacje o programie dostępne są pod adresem: https://www.gov.pl/web/kultura/ochrona-zabytkow-2026