Nabór do Programu Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju

Strategicznym celem programu jest wspieranie opieki nad miejscami pamięci i trwałymi upamiętnieniami na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiącymi materialne świadectwo kluczowych wydarzeń z historii Polski. Wspierane są także działania mające na celu upowszechnianie wiedzy na temat miejsc, faktów i postaci związanych z walką i męczeństwem. W sposób szczególny dotyczy to miejsc noszących ślady masowych zbrodni reżimów totalitarnych. Realizacja ustawowych zadań ministra służy podtrzymywaniu i rozpowszechnianiu tradycji narodowej i państwowej. Celem programu jest otoczenie miejsc pamięci i trwałych upamiętnień opieką polegającą w szczególności na: 

1. naukowym badaniu i dokumentowaniu miejsca pamięci oraz wydarzeń i osób z nim związanych; 
2. prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy miejscach pamięci; 
3. zabezpieczeniu i utrzymaniu miejsca pamięci oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie; 
4. utrwaleniu wartości i autentyzmu miejsc pamięci; 
5. popularyzowaniu i upowszechnianiu wiedzy o miejscu pamięci oraz jego znaczeniu dla historii, dziedzictwa i tożsamości narodowej.

Pod pojęciem „miejsce pamięci i trwałe upamiętnienie” rozumie się: 

1. miejsce zbrodni popełnionych w ramach działań zbrojnych lub represji ze strony reżimów totalitarnych, w tym zbrodni ludobójstwa, zbrodni wojennej i zbrodni przeciwko ludzkości, na obywatelach polskich; obywatelach polskich będących przedstawicielami mniejszości narodowych i etnicznych lub grup posługujących się językiem regionalnym, lub obywatelach innych państw; 
2. miejsce funkcjonowania byłych obozów koncentracyjnych, obozów zagłady, obozów jenieckich oraz innych miejsc przetrzymywania ofiar zbrodni i represji, o których mowa w pkt 1; 
3. miejsce związane z działaniami prowadzonymi na rzecz obrony lub odzyskania niepodległości przez Polskę ; 
4. inne miejsca związane z historią walk i męczeństwa Narodu Polskiego lub innych Narodów; 
5. materialne upamiętnienie ww. miejsc, oraz osób i wydarzeń z nimi związanych, o ile nie łączy się ono z gloryfikacją sprawców zbrodni; 
6. powyższe upamiętnienia nie mogą wiązać się z gloryfikacją sprawców zbrodni.

Realizacja zadania odbywa się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Rodzaje kwalifikujących się zadań:

• Zadanie nr 1: zapewnienie właściwego stanu miejsca pamięci narodowej i trwałego upamiętnienia.
• Zadanie nr 2: zadania badawcze, dokumentacyjne, edukacyjne i popularyzatorskie.
• Zadanie nr 3: zadanie multidyscyplinarne – dotyczy łączenia zadań nr 1 i nr 2.
• Zadanie nr 4: zadania związane z infrastrukturą miejsca pamięci.

Wnioski mogą składać następujące podmioty: 

• samorządowe instytucje kultury (które nie są współprowadzone przez ministra);
• organizacje pozarządowe; 
• jednostki samorządu terytorialnego ; 
• uczelnie publiczne i uczelnie niepubliczne; 
• kościoły i związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne.

Jeden wnioskodawca może złożyć maksymalnie 2 wnioski w programie. 

Limity finansowe na każdy rok realizacji zadania wynoszą od 10 000 zł do 300 000 zł. Preferowany maksymalny % poziom dotacji w budżecie zadania wynosi 80%.

Termin składania wniosków upływa 30 listopada 2023 r.

Szczegółowe informacje dostępne są pod adresem: https://www.gov.pl/web/kultura/miejsca-pamieci-i-trwale-upamietnienia-w-kraju-2024